لبنیات به خودی خود سرشار از کلسیم،املاح و بسیاری از ویتامین¬ها ازجمله ویتامین D و A می¬باشد که برای حفظ و سلامت استخوان¬ها ،دندان¬ها و پوست مهم است .
اما امروزه شاهد گروهی از لبنیات مانند شیرغنی¬شده ،پنیرغنی¬شده و ماست غنی¬شده  هستیم ...

منظور از لبنیات غنی شده چیست ؟و آیا مصرف لبنیات غنی شده صحیح است ؟ سوالاتی هستند  که در این مقاله بررسی خواهیم کرد .

لبنیات غنی شده چیست ؟

لبنیات غنی¬شده عبارت است از افزودن یک یا چند ریز مغذی به آن با هدف مغذی¬کردن آن برای مصرف افرادی که در معرض کمبود این ریز مغذی¬ها قرار دارند .

در کشورهای مختلف با توجه به نوع کمبودی که در بدن مردم آن دیده می¬شود ، نوع و مقدار ویتامین¬ها و املاحی را که می¬توان به لبنیات مخصوصاً شیر اضافه کرد تعیین می¬کنند.در کشور ما به دلیل کمبود ویتامین D ، اغلب لبنیات را با این ویتامین غنی می¬کنند.
یک لیوان شیر غنی¬شده با ویتامین D معمولا 30 درصد از نیاز روزانه افراد به این ویتامین را برآورده می¬کند .

بایدها و نبایدها در خوردن لبنیات

شیر صرف نظر از منبع تولید ، با درصد چربی متفاوت تولید می¬شود .برخی از ویتامین¬ها مانند D وA و ویتامین¬های گروه B حلال در چربی هستند، بنابراین وجود این ویتامین¬ها در شیر چرب به رشد،استحکام و سلامت بدن کمک می¬کند .هم¬¬چنین املاحی مانند کلسیم و فسفر قابل اضافه شدن به شیر را دارند . وجود کلسیم خود به جذب ویتامین D کمک می کند .

دسته ای دیگر از غنی سازی لبنیات برمی¬گردد به ماست غنی شده با پروبیوتیک :

پروبیوتیك‌ها، میكروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند كه اگر به اندازه كافی به خوراكی‌ها اضافه شوند، می‌توانند آثار مثبتی روی سلامت ما داشته باشند. مهم‌ترین خاصیت این نوع محصولات، كاهش عوارض عدم‌تحمل لاكتوز است. یعنی افرادی كه نسبت به لاكتوز موجود در شیر حساسیت دارند و با خوردن شیر نفخ می‌كنند و كسانی كه به‌سختی می‌توانند لبنیات را هضم كنند یا خیلی زود به مشكلات گوارشی مثل یبوست دچار می‌شوند، با خوردن محصولات پروبیوتیك می‌توانند وضعیت گوارشی‌شان را بهتر كنند. اما محصولات پروبیوتیك خواص دیگری هم دارند. آنها با سرطان مبارزه و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌كنند، ضدعفونی‌كننده دستگاه گوارشی هستند و با جلوگیری از رشد باكتری‌های عفونت‌زا در بدن، به سلامتی شما كمك كرده و باكتری‌‌های مضر را در بدن سركوب می‌كنند. همچنین مصرف پروبیوتیك‌ها باعث جذب بیشتر مواد مغذی موجود در مواد غذایی مصرفی‌تان می‌شود. به‌ عنوان مثال پروبیوتیك‌ها تأثیر زیادی در جذب كلسیم، ویتامین K و ویتامین B دارند. یك نكته جالب دیگر درباره پروبیوتیك‌ها این است كه آنها بدن را از عوارض دارویی پاك می‌كنند. مثلا مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها برای درمان بیماری‌های ویروسی معمولا باعث از بین رفتن باكتری‌های مفید سیستم گوارشی می‌شود چون این داروها برای از بین بردن باكتری‌ها هستند و فرقی بین باكتری‌های خوب و بد قائل نمی‌شوند. اما خوردن محصولات پروبیوتیك كمك می‌كند كه باكتری‌های مفید دوباره به روده بازگردند و عوارض آنتی‌بیوتیك از بین برود.

با توجه به خصوصیات پروبیوتیک و تاثیر آن¬ها بر سلامت افراد مصرف ماست غنی¬شده با پروبیوتیک دو مرتبه در روز به مدت دو هفته ، در کنار یک رژیم غذایی متعادل و به شرط کنار گذاشتن عادت‌های ناسالم، موجب کم شدن ناراحتی‌های جزیی دستگاه هاضمه مثل نفخ و گازهای معده و روده و مجموعه شکم می‌شود.

ماست های غنی¬شده با پروبیوتیک معروف به پروماس یا ماست پروبیوتیک هستند .

بیشتر بدانیم : ماست سبب تقویت سیستم ایمنی میشود

پروبیوتیک ها چه هستند و چه غذاهایی بیشترین پروبیوتیک را دارند

آیا محصولات و لبنیات غنی¬شده را مصرف کنیم ؟

برای پيشگيری از خطراتی که ميکرو‌ارگانيسم‌های بيماری‌زای موجود در شير خام برای سلامت انسان ایجاد می‌کند، شير مورد استفاده افراد گرم می‌شود. به این ترتیب شير که منبع عالی کلسيم، ويتامين B2، منبع خوبی از ويتامينAو منبع ضعيفی از ويتامين D است، تحت تاثیر گرما برخی از ویتامین‌ها و املاح خود را از دست می‌دهد. برای جبران این کمبودها، می‌توان این ویتامین‌ها را ضمن فرايند تقويت‌سازی و غنی‌سازی به شير اضافه کرد که فرایند غنی‌سازی شير از اوايل نيم قرن گذشته شروع شده و امروز هم این فرایند با اضافه کردن ویتامین‌های مختلفی به شیر و سایر لبنیات گسترش یافته است. با توجه به مطالبی که از روند غنی¬شدن محصولات لبنی گفتیم و باتوجه به کمبود ریزمغذی¬ها و ویتامین¬ها در مواد غذایی و اینکه می¬توان با غنی¬سازی این کمبودها را تا حدودی جبران کرد ، مصرف آن¬ها توصیه می¬شود.

البته باید به این نکته توجه کنیم که شرکت¬های صنعتی با رعایت میزان حداقلی و حداکثری مواد معدنی و ویتامین¬ها محصولات خود را تولید می¬کنند .چرا که افزایش مصرف نسنجیده این مواد ممکن است  خود باعث مسمومیت غذایی شود .

همچنین غنی‌سازی باید به بهترین شکل ممکن انجام شود و از بهترین نوع ترکیبات مناسب، یعنی همان ماده غذایی که در نوع اصلی خوراکی‌ها موجود است، در این لبنیات هم استفاده شود. به عنوان مثال، بهترین ویتامین D، بهترین نوع اسیدهای چرب، بهترین کلسیم و... استفاده شود و کنترل کیفی نیز نشان دهد این محصولات بهترین نوع هستند، بنابراین با فرض رعایت اصول صحیح غنی‌سازی لبنیات می‌توان گفت، مصرف لبنیات غنی‌شده قطعا بهتر از مصرف لبنیات معمولی است و می‌تواند کمبودهای بدن را جبران کند.

سالم بمانید و شاد

گروه تولید محتوای کوشان